Тэ Кавказ тыщэпсэу. Тимэзхэр иных, шхъуант1эх, къушъхьэхэр лъагэх, ашыгу осыр тизыбз. Къушъхьэхэм къячъэхы псыхъохэр. Мэз гъэхъунэхэм уцыр арыз.

Ау анахьэу тэ тызэрыгушхорэр тизаповедник ары. Тизаповедник ч1ып1эшхо еубыты. Заповедникым инахьыбэр мэзы. Мэзым хэтых чъыг ин дэдэхэр. Елкэ чъыг лъэпкъэу пихтак1э заджэхэрэм метрэ шъэныкъо федиз ялъэгагъ. Ахэмэ илъэс шъитфым ехъу зыныбжьыхэри ахэтых. Ч1ып1э пэпчъ итеплъэ зэфэдэп. Мэзым хэтых чъыгаехэр, шхъомчхэр, мые ык1и къужъ чъыг зэфэшъхьафхэр.

Заповедникым игубгъохэм уц зэфэшъхьафхэр арытых. Гъэмафэрэ уцым къэгъагъэ зэфэшъхьафхэр къапэк1эх. Губгъор дэхэ дэдэ мэхъу. Заповедникым имэз хэсых къохэр, мышъэхэр, шъыхьэхэр, пчэнхэр, баджэхэр, тхьак1умк1ыхьэхэр, нэмык1 псэушъхьэхэри. Мэзэу ти1эхэм бзыу зэфэшъхьафыбэхэри ахэсых.

Ащ фэдэ заповедникэу тикъэралыгъо пш1ык1ут1у ит.

Дунаеу тыкъэзыуцухьэрэм икъэухъумэн зы 1ахьэу хахьэх заповедникхэри. Джары ахэр къызык1агъэгъунэхэрэр.

Заповедникым икъэухъумэн пылъых географхэр, ботаникхэр, зоологхэр, шак1охэр ык1и нэмык1ыбэхэр.

Дунаеу тыкъэзыуцухьэрэр ш1эх дэдэу зэщыбгъэкъон плъэк1ыщт. Уфэмысакъэу ар зэщыбгъакъомэ, зэк1э джы дахэ т1оу тлъэгъурэ мэзхэр, къушъхьэхэр, псыхъохэр, уцхэр к1одыщтых, сыда п1омэ ахэр зэк1э зэпхыгъэх.

/Гут1э Саниет ытхыгъэм техыгъ/